Wim Pijbes
Toen ik het nieuwe pand van boekhandel Scheltema bezocht, kwam ik onverwachts terecht in de feestelijke opening van hun kunstafdeling. Die werd verricht door Joost Zwagerman, schrijver, en Wim Pijbes, directeur Rijksmuseum.
Die zag ik een paar dagen daarvoor ook al, -op tv-, toen ik opnieuw de documentaire bekeek over de heropening van het Rijks. In die bekroonde film blijkt Pijbes, als net aangestelde, nieuwe, directeur een eigen mening te hebben over de openstelling van de onderdoorgang voor fietsers en over de kleur van de wanden.
Ik mag het wel – als iemand zich, naar eigen goeddunken, een mening vormt en –ook als dat een minderheidsmening blijkt-, die duidelijk durft te formuleren. Het nam de directeur opnieuw voor mij in. (De drukte bij De Late Rembrandt verspeelde even mijn sympathie.)
In Scheltema kwam Pijbes te spreken over het succesboek van Dan Brown: de Da Vinci Code. Een roman met zo’n enorm lezerssucces, dat sommige kenners van Da Vinci er om die reden geen interesse in hadden.
Zo niet onze Rijksdirecteur – hij had het gelezen.
Hij zei: “Wie ben ik, dat ik geen boek zou willen lezen, omdat het een doorslaand succes is bij het grote publiek?” Die uitspraak viel, na de film, uit zijn mond te verwachten. Hij vormt immers, terecht, zijn eigen meningen.
Hij vertelde ook, hoe zijn collega, de directeur van het Louvre, verrast was door de toegestroomde nieuwe bezoekers die Da Vinci’s Mona Lisa, na lezing van het boek, nu wel eens in het echt wilden zien. En hoe het museum uiteindelijk besloten had tot een Da Vinci- route – om daarmee die nieuwe bezoekers tegemoet te komen. Ja, zei Zwagerman nog, een boek met kunst in de hoofdrol doet het altijd goed. En Pijbes wilde zo’n succes, raadde ik uit zijn ogen, best eens in eigen museum meemaken.
Dat bracht mij op het volgende idee: besteedt als museum PR-budget aan een werkbeurs voor een zorgvuldig geselecteerde schrijver. Die schrijft daarmee een boek, met een kunstwerk uit de collectie in de hoofdrol.
Als het boek dan een bestseller wordt, is het museum voortaan verzekerd van toestromend nieuw publiek. Van minder subsidie hoeft geen museumdirectie nog wakker te liggen!
Ben ik nu advocaat van de duivel? Ik vond De Late Rembrandt toch ook te druk. Bovendien laten bestsellers zich niet volgens plan schrijven. Een goed boek is niet anders dan een goed schilderij: zo gauw het een maniertje wordt, gaat kwaliteit verloren.
Gelukkig zit Pijbes niet te wachten op tips van mij.. hij verzint die beter zelf!